یخدان لنگر ماهان
یخدان لنگر ماهان
در شهرهای گرم و کویری ایران تا قبل از اختراع برق و وسایل برقی برای ذخیرهسازی یخ از یخدانها استفاده میکردند. یخدانهایی بزرگ که در حکم یخچالهای امروزی بودند و نیاز مردم شهر یا روستا را برطرف میکردند. یخدان لنگر را در روستایی به همین نام و در شهر ماهان ساختهاند. این یخدان در محوطهای وسیع و در شرق روستا قرار دارد. یخدان لنگر را که از دوران قاجار برایمان به یادگار مانده است به صورت مخروطی و با خشت خام بنا کردهاند. از قسمتهای مختلف یخدان لنگر میتوان به سایه انداز، مخزن یخ و حوضچه اشاره کرد که در مساحت 700 متر مربع به دست معماران توانمند کرمانی ساخته شده است. گودال یخ عمقی در حدود 6 متر و شعاع 5.7 متر دارد که از آن در انبار کردن یخها استفاده میکردند. حوضچه یخدان لنگر را در دو طرف یخدان ساخته بودند که به مرور از بین رفته است. دیوار سایه انداز را برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید بر یخدان با ارتفاع 7 متر و از غرب به شرق ساخته بودند. برای کاهش فشار بر دیوار سایه انداز 4 طاق نما در هر طرف ایجاد کردهاند که ضخامت دیوارها در قسمت پایین بیشتر از قسمتهای فوقانی دیوار است. در بالای دیوار سایه انداز بقایای تزئینات کنگرهای شکلی دیده میشود. یخدان لنگر را با اندود کاهگل عایق کردند تا از ورود گرما به درون یخدان جلوگیری شود.
آدرس:کرمان،ماهان،لنگر،خیابان ولیعصر، کنار قبرستان واقع شده و در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۲۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.