ارگ راین
ارگ راین، از بزرگ ترین بناهای خشتی دنیا در کرمان
ارگ راین که با نام قلعه راین هم شناخته می‌شود، پس از ارگ بم، بزرگ‌ترین بنای خشتی جهان است.
قدمت ارگ خشتی راین، به دوران ساسانیان بازگشته و یکی از قدیمی‌ترین بناها و قلعه‌های تاریخی ایران محسوب می‌شود.
این بنا همچنین یکی از بناهای تاریخی ایران بوده که در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بسیاری از مسافران داخلی و خارجی در تمامی طول سال برای دیدن ارگ تاریخی و باستانی راین به کرمان سفر می‌کنند.
تاریخچه ارگ راین
در حال حاضر، ارگ راین یکی از بزرگ‌ترین بناهای خشتی دنیا و بزرگ‌ترین بنای خشتی ایران پس از ارگ بم است. طبق اسناد تاریخی کشف شده و جوری که در کتب تاریخی ذکر شده است، قدمت ارگ راین به قرن اول هجری می رسد. اما با وجود این که قدیمی ترین کتب پیدا شده درباره این کتاب، متعلق به این قرن هستند، باستان شناسانی که روی قلعه راین تحقیق کرده اند می گویند که قدمت این قلعه به دوران حکومت ساسانیان می‌رسد.
هم اکنون با توجه به آثار تاریخی و کتیبه‌هایی که در این ارگ پیدا شده است، باستان شناسان ایرانی توانسته‌اند ثابت کنند که ارگ راین متعلق به دوران قبل اسلام بوده و یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی ایران محسوب می‌شود. معماری این بنا هم کاملاً با بناها و معماری‌های دوران ساسانیان همخوانی داشته و خود اثباتی بر این موضوع است که این بنا متعلق به دوران ماقبل اسلام در ایران است.
ساختاری و معماری ارگ راین
همان طور که در بخش پیش هم به این موضوع اشاره‌ای کردیم، معماری و ساختار ارگ راین متعلق به دوران ساسانیان بوده و تمامی عناصر و تکنیک‌های معماری این دوره را می‌توان در آن مشاهده کرد. این بنای خشتی، در بالای یک تپه ساخته شده و در نگاه اول دارای چندین برج است. زمانی که به داخل ارگ راین قدم می‌گذارید، می‌توانید سایر آثار، عناصر و بناهای داخلی آن را هم تماشا کنید. دیوارهای ارگ کاملاً از خشت ساخته شده‌اند و طول کوتاه‌ترین دیوار آن به ۱۰ متر می‌رسد. در ورودی اصلی قلعه می‌توان دروازه بزرگ و باشکوهی را مشاهده کرد که روزگاری یکی از زیباترین دروازه‌های ورودی محسوب شده است. این دروازه راهی را به روی بازدیدکنندگان باز کرده که مستقیم به داخل محوطه می‌رسد.
معماری به کار رفته در ارگ راین، یک نمونه کامل از معماری دوران ساسانیان است. در واقع با تکیه بر ساختار و عناصر معماری به کار رفته در این قلعه، باستان شناسان به این نتیجه رسیده‌اند که قلعه راین متعلق به دوران ساسانیان بوده است. برخی از این ویژگی های مهم که کاملا متعلق به حکومت ساسانی بوده است شامل استفاده از خشت و آجر، قوس‌های بزرگ و دایره‌ای‌شکل در معماری و استفاده از طرح‌های هندسی مختلف در ساخت بناست. در داخلی ارگ راین می‌توان بخش‌های مختلفی را مشخص کرد که در ادامه به هر کدام از آن‌ها بیشتر پرداخته شده است.
مهم ترین آثار ارگ راین
همان طور که در بخش قبلی به این موضوع اشاره کردیم، در داخل قلعه راین می‌توانید بخش‌ها و عناصر مختلفی را مشاهده کنید. تمامی این بخش‌ها و عناصر که در این قلعه پیدا شده‌اند، نشان دهنده این هستند که در گذشته در این قلعه، اقشار مختلفی از مردم مانند کشاورزان، تاجران، بزرگ‌مردان حکومتی، قضات و بسیاری افراد دیگر زندگی می‌کردند.
-بازار ارگ راین که در آن افراد مختلف اجناس خود را به فروش گذاشته و سایر مردم برای داد و ستد به آن جا می آمدند.
-خانه‌های اعیان‌نشین قلعه راین، بیشتر محل زندگی افراد حکومتی و بزرگ‌مردان زمان خود بوده‌اند.
-در ارگ راین انبارهایی هم مشاهده می‌شود که افراد می‌توانستند برای تمامی طول سال در آن جا مواد خوراکی ذخیره کنند.
-آتشکده‌ها هم بخش مهمی از ارگ راین هستند که در کتب تاریخی متعددی به آن‌ها اشاره شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
تمامی بخش‌های ساخته شده در ارگ راین، بازتاب بسیار خوبی از معماری دوران ساسانیان هستند. اما آتشکده‌ها در میان سایر بناهای این قلعه، شباهت بیشتری به بناهای این دوره داشته و کاملاً ثابت می‌کنند که این قلعه در دوران حکومت سلسله ساسانی ساخته شده است. بیشتر خانه‌های باقی مانده در قلعه راین مربوط به بخش اعیان‌نشین این ارگ هستند. اما در بخش عامه نشین آن هم می‌توان بناهای بسیاری را مشاهده کرد.
ساعت کاری ارگ راین کرمان از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر است و بازدید از تمامی بخش‌های مهم آن حداقل ۲ ساعت زمان لازم دارد. به همین دلیل به افراد توصیه می‌شود که بازدید از قلعه راین را به اواخر روز نسپارند.
موقعیت مکانی و دسترسی به ارگ راین
ارگ راین در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری از شهر کرمان قرار داشته و برای دسترسی به آن می‌توانید به سمت جنوب شرقی کرمان حرکت کنید. پس از طی‌کردن ۱۰۰ کیلومتر در جنوب شرقی کرمان، به ارگ راین خواهید رسید. افراد می‌توانند با خودروهای شخصی، تورهای گردشگری و تاکسی‌های محلی به ارگ راین سفر کنند.
